Luật Căn cước vừa được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 6,ừngườidânđượccấpcăncướcđiệntửphim ma hay có hiệu lực kể từ ngày 1.7.2024. Một trong những điểm mới được đưa vào luật này là quy định về căn cước điện tử.
Căn cước điện tử là căn cước của công dân Việt Nam được thể hiện thông qua tài khoản định danh điện tử do hệ thống định danh và xác thực điện tử tạo lập.
Căn cước điện tử khác gì thẻ căn cước?
Điều 31 luật Căn cước quy định, mỗi công dân Việt Nam được cấp một căn cước điện tử.
Căn cước điện tử gồm danh tính điện tử (số định danh cá nhân; họ tên; ngày, tháng, năm sinh; giới tính; ảnh khuôn mặt; vân tay) và một số thông tin cá nhân khác trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu căn cước.
Ngoài ra, căn cước điện tử có thể được tích hợp các thông tin như thẻ bảo hiểm y tế, sổ bảo hiểm xã hội, giấy phép lái xe, giấy khai sinh, giấy chứng nhận kết hôn…
Căn cước điện tử có giá trị chứng minh về căn cước và thông tin khác đã được tích hợp vào căn cước điện tử của người được cấp căn cước điện tử để thực hiện thủ tục hành chính, dịch vụ công, các giao dịch và hoạt động khác theo nhu cầu của công dân.
Trong quá trình giải quyết thủ tục hành chính, dịch vụ công, các giao dịch và hoạt động khác, nếu phát hiện có sự khác nhau giữa thông tin in trên thẻ căn cước hoặc thông tin lưu trữ trong bộ phận lưu trữ được mã hóa của thẻ căn cước với thông tin trong căn cước điện tử thì cơ quan, tổ chức, cá nhân sử dụng thông tin trong căn cước điện tử.
Đáng chú ý, căn cước điện tử sẽ bị khóa khi người được cấp căn cước điện tử yêu cầu khóa; hoặc vi phạm thỏa thuận sử dụng ứng dụng định danh quốc gia; hoặc bị thu hồi, bị giữ thẻ căn cước; hoặc chết; hoặc có yêu cầu của cơ quan tiến hành tố tụng, cơ quan khác có thẩm quyền.
Tương ứng với từng trường hợp, căn cước điện tử được mở khóa khi người được cấp căn cước điện tử yêu cầu; hoặc đã khắc phục những vi phạm thỏa thuận sử dụng ứng dụng định danh quốc gia; hoặc được trả lại thẻ căn cước; hoặc cơ quan có thẩm quyền yêu cầu.
Căn cước điện tử có thay thế cho thẻ căn cước ?
Quá trình xây dựng luật Căn cước, một số ý kiến đề nghị quy định rõ theo hướng căn cước điện tử cũng là căn cước, có phạm vi thông tin như nhau, chỉ khác về hình thức thể hiện. Nếu hệ thống cơ sở dữ liệu hạ tầng thông tin tốt thì việc dùng căn cước điện tử sẽ thuận lợi cho người dân và không cần đến thẻ căn cước.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho hay, thẻ căn cước và căn cước điện tử là 2 hình thức thể hiện khác nhau, đều chứa đựng thông tin về căn cước của công dân.
Trong đó, thẻ căn cước được thể hiện dưới dạng vật lý (là thẻ nhựa), còn căn cước điện tử là thông tin về căn cước của một người được thể hiện dưới dạng điện tử trong tài khoản định danh điện tử do hệ thống định danh và xác thực điện tử tạo lập. Căn cước điện tử được cập nhật liên tục thông tin của công dân nếu có sự thay đổi.
Bên cạnh những thông tin cơ bản bao gồm những thông tin thể hiện trên thẻ căn cước, căn cước điện tử được bổ sung một số thông tin khác nhằm phát huy tối đa tiện ích và giá trị của thẻ căn cước trên môi trường điện tử để phục vụ tốt hơn nhu cầu giao dịch của người dân.
Tuy nhiên, căn cước điện tử là một nội dung mới được điều chỉnh trong luật. Thêm vào đó, để áp dụng đồng bộ, thống nhất căn cước điện tử của người dân trên phạm vi cả nước, cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin, đầu tư trang thiết bị cho các cơ quan, tổ chức... cần tiếp tục hoàn thiện hơn nữa.
Do vậy, quy định về căn cước điện tử là chính sách được đặt ra với mục tiêu hoàn thiện theo từng giai đoạn (đến năm 2030). Trong thời gian thực hiện các mục tiêu đề ra, việc sử dụng song song 2 hình thức căn cước điện tử và thẻ căn cước (vật lý) là cần thiết.